Door Aafke Kok - Pouzin Olivier & Nirosha Murugan - 29-01-2022 - Ontwikkelingsbiologie

Een Afrikaanse klauwkikker (Xenopus laervis). Foto: Pouzin Olivier, via Creative Commons (Tuft University)
Met een beetje hulp van een kleine bioreactor kunnen klauwkikkers hun achterpoten regereren.
Zelf beschikken ze niet over regeneratief vermogen, maar met een beetje hulp lukt het volwassen klauwkikkers (Xenopus laevis) om na amputatie nieuwe achterpoten te laten groeien. De nieuwe poten lijken redelijk op de oude exemplaren en functioneren ook enigszins als zodanig. Sleutel tot dit succes is een speciaal apparaatje dat Amerikaanse onderzoekers vlak na amputatie op de wond aanbrengen, dat verschillende stofjes afgeeft (Science Advances, 26 januari).
AMPUTATIE
Als kikkervisje doet X. laevis nog zelfstandig aan regeneratie, maar bij volwassen kikkers ontstaan na amputatie van ledematen normaal gesproken slechts functieloze kraakbeenuitsteeksels. Om daar verandering in te brengen dienen de Amerikanen via hun apparaatje een medicijncocktail van BDNF, GH, 1,4-DPCA, RD5 en RA toe aan amputatiewonden. Stuk voor stuk kwamen deze stoffen in eerdere studies naar boven als pro-regeneratief.

De zogeheten BioDome-dopje, het apparaatje - een kleine bioreactor met medicijncocktail - dat voor verbeterde botgroei zorgt waardoor geamputeerde pootjes regeneren. Foto: Nirosha Murugan, Tuft University.
Slechts 24 uur hoeven de kikkers het apparaatje te dragen, en dan blijft regeneratie tot zeker 18 maanden na amputatie gestimuleerd. De onderzoekers zien onder meer verbeterde botgroei bij de behandelde kikkers, er ontstaan zenuwbundels in de nieuwe ledematen en een soort van vingers. Neuromusculair weefsel raakt zo goed geïntegreerd dat de kikkers na stimulatie kunnen kicken met hun nieuwe poten. Bovendien gebruiken de kikkers hun nieuwe poten ook daadwerkelijk om te zwemmen. Hoewel de onderzoekers nog ruimte voor verbetering zien, vinden ze het resultaat bemoedigend. In de toekomst lonken wellicht toepassingen bij mensen, al verloopt wondheling bij zoogdieren wel behoorlijk anders. (AK)
Zie ook: Scientists Regrow Frog’s Lost Leg (Tufts Now, 28 januari)