Wegvangen prooien maakt zalmen kleiner

Atlantische zalmen in de Teno-rivier in Noord-Finland. Foto: Pekka Tuuri.

Visserij en oogst van visvoer zorgt voor twee – elkaar tegenwerkende – selectiedrukken op de grootte van Atlantische zalmen.

Het met netten vangen van zalmen in Noord-Europese rivieren zorgt voor directe selectie tegen vroeg afrijpen van deze vissoort, terwijl het oogsten van prooivisjes ten behoeve van viskwekerijen juist selecteert op kleinere zalmen die zich al jong voortplanten. Deze elkaar tegenwerkende directe en indirecte selectie bepalen de snelle evolutie van lichaamsgrootte van deze in het wild levende zalmen. Dat concluderen Finse visserij- en evolutiebiologen op basis van modelanalyses aan veertig jaar visserij- en populatiegegevens van inheemse Atlantische zalmen (Salmo salar) en loddes (Mallotus villosus), belangrijke prooivisjes die veel worden toegepast in visvoer (Science, 25 februari). Dat visserij evolutionaire gevolgen heeft voor vissoorten is al aangetoond voor een heel scala aan vissoorten, zoals blauwrugzalm, schol, tong, wijting, kabeljauw, schelvis, haring, houting en zander.

RIJPING

Meestal is hierbij sprake van vervroegde rijping en kleiner worden, de zogeheten life fast, die young-strategie door het wegvangen van grote en geslachtsrijpe exemplaren. De complexe levensgeschiedenis van Atlantische zalmen – geboren in rivieren, opgroeiend in zee en als volwassen vis terugkerend naar rivieren – zorgt dat vooral de leeftijd waarop zij terugkeren uit zee grote invloed heeft op hun lichaamsgrootte. Het is nieuw dat ook een indirect effect op evolutie van visgrootte is geïdentificeerd.

Zie ook: Wild salmon are getting smaller and it might be linked to aquaculture (Nieuwsbericht, 25 februari 2022, University of Helsinki, Finland)