Door Gert van Maanen - FOTO’S: COLLECTIES ARNOUD KREVER - 07-07-2023 - Botanie

Arnoud Krever op zijn knieën bij een plantje.
De Haagse oud-biologiedocent Arnoud Krever liep al 34 keer de pelgrimstocht naar Santiago de Compostella in Spanje. Hij deelt nu zijn liefhebberij voor planten op de website Flores de los Caminos a Santiago, want ‘mijn uiterste houdbaarheidsdatum komt dichterbij’.
‘Oja, ik ben van plan volgend jaar mijn 35ste camino te lopen. Niet om een record te vestigen. Ik ben vast al wereldrecordhouder, want niemand is zo gek om 34 keer naar Santiago de Compostella te lopen. Misschien moet ik me toch eens melden bij Guinness World Records’, grapt oud-biologiedocent Arnoud Krever (1948) in de voorkamer van zijn woning in de buurt van het Malieveld in Den Haag. Hij is net, dit keer in gezelschap van zijn huidige echtgenoot Annet, teruggekeerd van zijn 34ste wandeltocht naar Santiago de Compostella, dit keer met Zamora als startpunt. Op tientallen punten in Spanje en Portugal begint een camino naar Santiago. Belangrijk is voor de compostella, het kerkelijk aankomstbewijs, dat minimaal de laatste 100 kilometer naar de kathedraal in Santiago zijn gelopen. ‘Ik heb zo langzamerhand alle hoeken van Spanje wel gezien’, zegt Krever.
Erfenis
‘Ik ben verslaafd aan wandelen en aan de camino. De foto’s van bloemen langs de route ben ik in eerste instantie gaan maken om af te wisselen met foto’s van landschappen, mooie gebouwen, kerken en afbeeldingen van Sint Jacob onderweg. Inmiddels gaat het om een unieke verzameling foto’s van ruim twaalfhonderd plantensoorten, bijna 20 procent van alle soorten die op het Iberisch schiereiland voorkomen. Ik heb nu de website laten bouwen, omdat ik me realiseer dat mijn uiterste houdbaarheidsdatum dichterbij komt’, vertelt de in Leiden en Amsterdam opgeleide bioloog. Zijn erfenis voorziet in de overdracht en voortzetting van de website aan het Nederlands Genootschap van Sint Jacob, maar hij hoopt eigenlijk dat er een bioloog of wandelliefhebber opstaat die zijn uit de hand gelopen hobby wil voortzetten. Krever: ‘Het is geen wetenschappelijke onderneming en ook geen flora met determineersleutels, maar gewoon een manier om de naam van planten te vinden die je langs de route aantreft.’ De website is in het Spaans, Engels en Nederlands en geeft de populaire namen zelfs in zes talen. Het biedt informatie over bloei, kleur en vindplaats en bevat ook verspreidingskaartjes, afkomstig van de website van de GBIF, de Global Biodiversity Information Facility. ‘De website is een manier om mijn enthousiasme over de camino en botanie met de wereld te delen. Jaarlijks lopen een half miljoen mensen een camino, voor een groot deel middelbaar tot hoger opgeleiden, waarvan je 10 procent wellicht wel tot de doelgroep van mijn website kan rekenen’, denkt Krever.

Nagedachtenis
Het verhaal hoe de in Leiden opgeleide en niet-religieuze biologiedocent verbonden raakte met de pelgrimsroute naar het (vermeende) graf van apostel Jakobus in Galicië is bijzonder en volgens hemzelf ‘onbedoeld’. Krever liep de route de eerste keer toen hij nog in dienst was van het Haagse Mondriaan College in etappes van 2004 tot 2005 vanuit zijn woonplaats Den Haag, in nagedachtenis aan zijn jong aan borstkanker overleden eerste vrouw Willie Malkus. Zij overleed nota bene op 25 juli 1999: de naamdag van Sint Jacob in een heilig jaar, zo ontdekte Krever pas later. Een kopie van de compostella, het in Latijn opgestelde bewijs met stempel en handtekening, dat hij op 25 juni 2005 de bedevaart voltooide, hangt in het voorportaal van zijn woning. Hij liep ook langs een iets andere route de ruim tweeduizend kilometer van 2005 tot 2007 in omgekeerde richting terug naar Den Haag. ‘Dat komt niet vaak voor en ik kreeg onderweg en bij pelgrimsherbergen dan ook vaak de opmerking: ‘Je loopt de verkeerde kant uit.’ Dat is historisch gezien natuurlijk onzin want in de Middeleeuwen was er ook geen andere optie dan gewoon teruglopen’, zegt Krever.
Symboliek
Krever heeft tot nu toe al zijn camino’s voor iemand anders gelopen: vicarie pro, als plaatsvervanger voor iemand die is overleden of niet in staat is de route zelf te lopen. ‘Ik ben niet gelovig, maar vind het wel een mooie symboliek. In een Heilig Jaar, als 25 juli op een zondag valt, is de bedevaart zelfs goed voor een complete aflaat: je bent in één keer van alle zonden af. Ik vind het mooi iemand zo’n hemels voordeel te bieden. Wandelen is mijn hobby, dus voor mij voelt het niet als boete doen’, vertelt Krever. De combinatie wandelen en botanie kost hem wel extra tijd, omdat hij regelmatig op zijn knieën moet om planten te bekijken of te fotograferen. ‘Je moet eigenlijk elke dag wel twintig tot vijfentwintig kilometer lopen om de volgende herberg te halen. Grassen en kleine, onopvallende bloeiende planten zie ik vaak over het hoofd. Ik wandel het liefst van april tot half juni, dus planten die later bloeien zijn vast ondervertegenwoordigd. Maar in juli van Sevilla naar Santiago is gekkenwerk, dan loop je door gebieden waar het wel over de 40 graden kan worden.’
Glijpartij
Krever brak ooit een wandeltocht af van Nederland naar Rome en de laars van Italië vanwege een beroving, maar heeft – afgezien van een glijpartij in Portugal die resulteerde in een doorgescheurde kniepees – eigenlijk alleen goede herinneringen en mooie verhalen over zijn wandeltochten naar Santiago. ‘Ik draag mijn Sint Jacobschelp altijd op mijn borst en ben al op grote afstand herkenbaar als pelgrim. Vrijwel overal krijg ik een hartelijk ontvangst. Mijn mooiste ervaring had ik wellicht in een afgelegen Frans dorpje waar ik alleen aankwam en mijn tent bij de kerk wilde opzetten. Ik klopte nog even aan bij een huis voor water en schrok van een wild uitziende man vol tatoeages die me overigens vriendelijk te woord stond. Een half uur later liep zijn dochtertje met een bord eten naar mijn tent gevolgd door haar breed lachende vader. ‘Meneer de pelgrim, we dachten zo, u zult wel honger hebben. En als u klaar bent, kom dan voor de koffie.’ Het schenkt extra plezier als je een ervaring doormaakt die al je vooroordelen logenstraffen.’
Meer informatie: https://floresdeloscaminosasantiago.eu

Bloeiend ijskruid ( Mesembryanthemum crystallinum ), een Zuid-Afrikaanse exoot die Arnoud vond op de Ruta de la Lana tussen Orita en Novelda in Alicante.

‘Ik wandel het liefst van april tot half juni, dus planten die later bloeien zijn vast ondervertegenwoordigd’