Door Steijn van Schie - Foto: ImageSelect - 02-03-2020 - Botanie
Aangevallen paardenbloemen produceren lichtere zaden. Foto: ImageSelect
Om aan een herbivorenaanval te ontsnappen, produceren paardenbloemen lichtere zaden.
Paardenbloemen die worden aangevallen door de larven van de gewone meikever, produceren lichtere zaden die zich makkelijker door de wind laten verspreiden, met als keerzijde dat de zaden minder goed ontkiemen. Zo ontsnapt het nageslacht aan de ongunstige omstandigheden waaraan de ouders zijn overgeleverd. Dat concluderen vier biologen – waaronder Erik Poelman van Wageningen University & Research en Ciska Raaijmakers van het Nederlands Instituut voor Ecologie – 26 februari in Proceedings of the Royal Society B na uitvoerige veldexperimenten.
Ontsnapping
Daarbij plantten ze diploïde en triploïde paardenbloempopulaties (Taraxacum officinale agg.) met een geschiedenis van hoge dan wel lage begrazingsdruk van de wortelknagende mestkeverlarven (Melolontha melolontha). Vervolgens lieten ze de herbivoren selectief los op de bloemen, en brachten veranderingen in zaadmorfologie en verspreidingspotentie in kaart. Alleen de populaties geëvolueerd onder hoge begrazingsdruk veranderden bij een aanval het fenotype van hun zaden ten koste van het aantal levensvatbare nakomelingen, ongeacht het cytotype. De verspreidingspotentie van hun zaden kan daardoor bij een aanval toenemen tot maximaal 121 centimeter. En dat is aanzienlijk, aangezien de larven zich per dag maximaal 20 centimeter verplaatsen en per groeiseizoen maximaal 100 centimeter. Paardenbloemen uit een gebied zonder mestkeverlarven hadden niet een dergelijk ontsnappingsmechanisme.