Flinke vondst

Otterschelpen zijn opvallend, maar niet vanwege hun band met otters.

Wie aanstaande 22 maart een gewone otterschelp (Lutraria lutraria) op het strand vindt, mag van geluk spreken. Op deze landelijke schelpenteldag vinden tellers meestal weinig otterschelpexemplaren: vorig jaar zo’n 130 – van de in totaal bijna vijftigduizend waarnemingen. Voor 2000 was zo’n vondst op Nederlandse stranden nog specialer. Destijds waren hier bijna alleen fossiele exemplaren van de otterschelp te vinden, te herkennen aan hun blauwe verkleuring. Verse otterschelpen zijn meestal geelwit, met daarop vaak schilfers bruinige opperhuid. Dat die weer aanspoelen, suggereert dat de populatie in de Noordzee is toegenomen.

Een opvallende vondst is de otterschelp wel. Zeker als er nog een sifo uitsteekt. Een soort flinke slurf, waarmee het dier fytoplankton en zuurstof uit het zeewater haalt. De bijnaam piemelschelp is aan dit uitsteeksel te danken. Met zijn maximaal 13 centimeter lengte is de schelp sowieso behoorlijk groot. Op het formulier van de schelpenteldag is ie eigenlijk alleen te verwarren met de eveneens flinke strandgaper (Mya arenaria). Tip: de otterschelp is platter en heeft geen uitstekende sluittand, zoals de strandgaper.

Diezelfde M. arenaria geeft mogelijk ook een verklaring voor de vreemde benaming van otterschelpen. Otters hebben er geen speciale band mee, maar Lutraria lutraria lijkt wel verdacht veel op Lutra lutra, zoals de wetenschappelijke naam van de Europese otter luidt. Vermoedelijk is er bij L. lutraria sprake van een schrijffout. Linnaeus beschreef in zijn Systema Naturae van 1758 onder elkaar M. arenaria en M. lutraria . Aangezien arenaria vrij vertaald ‘in het zand levend’ betekent, lijkt het logisch dat lutraria eigenlijk lutaria had moeten zijn, van lutum; Latijn voor modder of slijk.

Otterschelpen graven zich tot zo’n 40 centimeter diepte in de zeebodem in, dicht bij de kust. Bij flinke storm raken ze soms los, kunnen dan niet meer vasthechten en spoelen aan. Hopen op storm dus, voor 22 maart.