DE REDDERTJES VAN ONDERWIJSLAND

Hier zitten we dan allemaal in de teamkamer, de ene collega nog meer uitgeblust dan de ander: de reddertjes van onderwijsland. Het is bijna vakantie en we zijn allemaal als een stel bejaarden naar lucht aan het happen. Ons illustere clubje zet zich dagelijks in om de zonen en dochters van Nederland wat kennis van zaken bij te brengen en dat gaat ons niet in de koude kleren zitten. Het bijbrengen van kennis is waarvoor we getekend hebben maar de werkelijkheid is toch wat anders. Naast onderwijzers zijn we ook coach, vertrouwenspersoon, geven we opvoedkundig advies, pedagoog, didacticus en psycholoog.

Wat typeert nu een reddertje, hoor ik u denken. Deze term hebben mijn collega’s en ik gekregen van een te dure, door uw belastinggeld betaalde gesjeesde motivational speaker. Hiervan moesten wij als volwassen professionals gaan dansen in de plenaire zaal om tot onze innerlijke kern te komen. We werden getypeerd als types die de wereld willen redden maar niet in staat zijn om onszelf te redden. Dit reddertjesgedrag komt nergens zoveel naar voren als in mijn eigen mentorklas.
Dit jaar had ik in mijn mentorklas meerdere kinderen met de hele bingokaart vol met aandoeningen zoals ASS, ADD, ADHD, GAS, TOS, ODD, DCD en zelfs een klein psychopaatje. Dat laatste was in mijn studententijd alleen iets wat ik zag in de televisieserie Dexter maar ik kan u verzekeren dat ze echt bestaan en meer dan u denkt. Ik heb de versnelde docentenopleiding gedaan en bij het college ‘hoe ga je om met een psychopaatje’ was ik denk ik ziek.

Dit is kenmerkend voor inclusief onderwijs. Inclusief onderwijs komt voort uit structurele bezuinigingen in het speciaal onderwijs waardoor kinderen met meervoudige stoornissen of risicovol gedrag ook in het reguliere onderwijs worden geplaatst omdat er simpelweg geen andere plek is. Hoogopgeleide orthopedagogen die overigens geen les hoeven te geven, verkopen dit door aan te geven dat het goed is voor het kind om in een heterogene omgeving op te groeien. Wat bij deze sales pitch mist is het effect op de ‘normale’ kinderen. Kinderen gaan zich onveilig in de klas voelen of voelen dat de aandacht van de docent wel heel erg naar de kinderen met gedragsstoornissen gaat. Ze gaan mee in het gedrag om ook de aandacht van de docent te krijgen of erger: de ‘normale’ leerling valt stil door onzichtbaarheid. Dit alles maakt niet uit want de ‘normale’ kinderen moeten maar leren om te gaan met diversiteit.


Gelukkig zijn wij, de reddertjes van onderwijsland, onbevoegde psychologen en hebben voldoende handreikingen gekregen van deze orthopedagogen om deze probleemkinderen vakkundig bij te kunnen staan. Als reddertje cijfer je jezelf weg wat kan leiden tot torenhoge werkdruk en stress. Als dan de wanhoop nabij is, ontvang je die ene glimlach of dat kleine gebaar van waardering van je leerlingen. Dan heb je een positieve invloed kunnen zijn in iemands leven al was het maar als annekdote. Dan weet je diep van binnen dat reddertje in onderwijsland het mooiste beroep van de wereld is.

(Wordt vervolgd).

Frank Berg, biologie docent onderbouw/bovenbouw mavo/havo/vwo op het dr Aletta Jacobs college te Hoogezand.

Hierboven staat de ingekorte versie; in Bionieuws van 4 juli is ten onrechte de indruk gewekt dat er een uitgebreider verslag van Bergs schooljaar op de website zou komen (waarvoor excuses).