Door Aafke Kok - Foto: Flickr/in hiatus - 12-02-2022 - Ecologie
Wetenschappers over de hele wereld slagen er samen in heel veel boomsoorten te tellen, maar blijken er nog een boel te missen.
Door de bomen het bos zien is lastig, maar al die bomen zelf waarnemen is ook een behoorlijke klus. Met vereende krachten slagen wetenschappers wereldwijd er desondanks in zo’n 40 miljoen bomen te tellen, van ruim 64 duizend verschillende soorten (PNAS, 31 januari). En dan missen ze naar schatting zelfs nog zo’n 9.000 bomen, waardoor het werkelijke aantal op meer dan 73 duizend soorten komt.
Dubbelingen
Om biodiversiteitsverlies te kunnen monitoren willen wetenschappers graag de huidige biodiversiteitsstatus kennen. Nu lijken bomen een relatief eenvoudig project om soortenrijkdom in kaart te brengen: ze vliegen, kruipen of zwemmen niet weg en zijn bovendien over het algemeen tamelijk groot. Toch is het nog best een uitdaging om in plots van 100 bij 100 kilometer elke boom te tellen en op naam te brengen. Een klus die meer dan 150 wetenschappers wereldwijd aangaan – waarop ze het ook nog precies eens moeten worden over de definitie van al die soorten en de spelling van hun naam, om dubbelingen te voorkomen.
Het uiteindelijk zelf getelde resultaat van 64 duizend boomsoorten vertrouwen de onderzoekers dan ook niet. Er moet een statistische analyse met een supercomputer aan te pas komen om te concluderen dat er eigenlijk op dit moment wel 73 duizend boomsoorten op aarde zijn. De 9.000 onontdekte soorten zouden zich grotendeels in Zuid-Amerika moeten bevinden. Daar komen sowieso relatief veel zeldzame boomsoorten voor. Met maar een paar exemplaren per soort zijn die gemakkelijk over het hoofd te zien.
Nu lijken bomen een relatief eenvoudig project om soortenrijkdom in kaart te brengen
Van het totale aantal geschatte soorten zou ongeveer een derde zeldzaam zijn. Dat verklaart niet alleen waarom het tellen zo lastig was, het maakt de bomen ook kwetsbaar. Zeldzame soorten kunnen snel verloren gaan – misschien wel voor er ooit een wetenschapper langs komt om ze te tellen.