Neurohormoon regelt afworp arm

Een exemplaar van de gewone zeester (Asterias rubens), waarvan de onderste arm na een afstootreactie bezig is te regenereren.

In reactie op stress en door afgifte van een neurohormoon zijn zeesterren in staat complete armen af te stoten.

Autotomie, het vermogen van dieren om bij een aanval een lichaamsdeel af te werpen, is een overlevingsstrategie waarvan de achterliggende mechanismen nog grotendeels onbegrepen zijn. Biologen van Queen Mary University of London helderen nu een deel van het mysterie op: zeesterren maken in reactie op stress het neuropeptide ArSK/CCK1 aan dat de afstoot van een arm regelt (Current Biology, 29 augustus). Dit neurohormoon, dat lijkt op het menselijk verzadigingshormoon cholecystokinine, stimuleert in experimenten met de Europese zeester (Asterias rubens) samentrekking van een gespecialiseerde spier in de basis van de arm zodanig dat deze afbreekt.

Een combinatie van ArSK/CCK1-injectie met mechanisch vastklemmen zorgt in 85 procent van de experimenten tot afstoting van de arm, waarbij overigens in 46 procent van de gevallen ook verlies van andere armen optreedt. Het is voor het eerst dat een bij autotomie betrokken neuropeptide is geïdentificeerd. ‘Door de geheimen van zelfamputatie van zeesterren te ontcijferen, hopen we ons begrip van weefselregeneratie te vergroten en innovatieve therapieën voor ledemaatblessures te ontwikkelen’, stelt neurofysioloog en laatste auteur Maurice Elphick in een begeleidend persbericht. ‘Het opent deuren voor het verkennen van het regeneratieve potentieel van andere dieren, waaronder mensen.’