Door Steijn van Schie - FOTO: IMAGESELECT - 22-11-2024 - Zoölogie
Bedelende spreeuwtjes van de spreeuw Sturnus vulgaris, nauw verwant aan de onderzochte zwarte spreeuw.
De karakteristieke geel-rode snaveltjes waarmee jonge spreeuwtjes bedelen om voedsel, danken zij deels aan symbiotische bacteriën uit hun stuitklier.
Jonge spreeuwtjes in het nest verven hun snavel geel-rood met uitscheidingen uit hun stuitklier, wat het bedelsignaal richting de ouders versterkt. Symbiotische bacteriën uit diezelfde klier spelen daarbij een belangrijke rol: zij ondersteunen de synthese van pigmenten die de cosmetica kleur geven. Dat blijkt uit twee gelijktijdige publicaties in Biology Letters en Proceedings of the Royal Society B (20 november) van grotendeels dezelfde Spaanse onderzoeksgroep.
In de eerste studie wassen de biologen de snaveltjes van jonge zwarte spreeuwen (Sturnus unicolor) schoon of proberen ze ze juist bij te kleuren met vetachtige stoffen uit de stuitklier. Dat laatste heeft geen effect, maar door het wassen verliezen de snavels wel een deel van hun geel-rode kleur. Ongunstig, want geel-rode snavelkleur is een eerlijk signaal richting de ouders: het reflecteert de genetische en fenotypische kwaliteit van het jong en bepaalt daardoor mede welke jongen voorrang krijgen tijdens het bedelen om voedsel.
Bij de tweede studie analyseren de biologen de microbiële samenstelling van de stoffen uit de stuitklier bij jonkies die variëren in snavelkleur. Geel-rode kleur blijkt samen te gaan met een diversere bacteriële gemeenschap. Daarna dienen ze bij een deel van de jongen antioxidanten toe. Daardoor neemt als gevolg van een veronderstelde betere gezondheid zowel de geel-rode snavelkleur als de bacteriële diversiteit toe, met name in de genera Parabacteroides en Pseudogracilibacillus.