Wat zijn de politieke plannen voor natuur en wetenschap?

Foto: Wikipedia/Sneeuwvlakte

Met de aanstaande verkiezingen op 29 oktober krijgen Nederlanders de kans te stemmen op nieuw beleid voor onderwijs, onderzoek, natuur en milieu. Dat biedt de mogelijkheid een nieuwe koers te varen. Maar wat willen de vijf partijen, die op het moment van schrijven het grootst uit de peilingen komen, nu precies met onderwijs, onderzoek, natuur- en milieubeleid? Bionieuws citeert de programma’s van PVV, GroenLinks/PvdA, D66, CDA, en VVD.

‘De klimaatgekte is om gek van te worden. Klimaatdoelen zijn onhaalbaar en onbetaalbaar. (...) We trekken ons terug uit het VN-Klimaatakkoord van Parijs en trekken de Klimaatwet in. (...) geen windturbines, geen zonneparken of andere weersafhankelijke wiebelstroom. We gaan niet verplicht van het gas af, houden onze kolen- en gascentrales open en bouwen meer kerncentrales – stabiel en betrouwbaar.

‘Voor de PVV is niet stikstof, maar zijn de stikstofregels hét probleem (...) Landbouw, woningbouw en wegenbouw zitten klem, omdat Nederland veel te veel Natura 2000-gebieden heeft aangewezen (...). Gedwongen uitkoop of onteigening van boeren is bij ons absoluut een no-go. ‘Wij zijn er helemaal klaar mee. (...) Wat ons betreft slaan we in Brussel met de vuist op tafel en eisen we versoepeling van de regels – van de Vogel- en de Habitatrichtlijn tot en met de verplichte emissiereductie. ‘Structuur, rust en discipline worden in de klas weer de norm – met politiek neutrale leraren. Alles wat niet met basisvaardigheden te maken heeft, zoals politiek, is opvoeding en dus aan de ouders.’

‘GroenLinks-PvdA strijdt voor een groene toekomst. (...) We zetten koers naar een gezonde natuur en meer schone energie. Vervuilers pakken we aan. (...) Elektriciteit uit zon en wind wordt het motorblok van ons toekomstige energiesysteem. (...) Gascentrales die draaien op groene waterstof zijn de achtervang. (...)

‘We passen (...) onze productiecapaciteit aan naar wat onze natuur aankan. (...) Dat leidt onvermijdelijk tot een krimp van de veestapel. (...) Het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest wordt tot een minimum beperkt. Nederland zet zich in voor bindende internationale afspraken over behoud van biodiversiteit, het tegengaan van ontbossing en verwoestijning en de duurzame winning van grondstoffen. (...) ‘We zetten samen met innovatieve bedrijven en ondernemers koers naar een sterke en groene economie van de toekomst. (...) Publiek geld moet naar het onderwijs gaan, en niet naar winsten. We stoppen de steeds groter wordende schil van commerciële onderwijsadviesbureaus (...). We werken toe naar de Lissabon-doelstelling om 3 procent van ons nationaal inkomen aan onderzoek en innovatie te besteden.’

‘D66 wil onderzoeken hoe we in Nederland de rechten van natuurgebieden kunnen vastleggen in de wet. (...) Nederland is kampioen biodiversiteitsverlies. (...) Er komt 50.000 hectare extra natuur. Daarvoor breiden we het Natuur Netwerk Nederland uit. (...) D66 wil dat Nederland in 2050 een natuurinclusief land is. Alles wat we bouwen, produceren of aanleggen gaat samen met de natuur – niet ten koste daarvan. (...) We verbeteren de kwaliteit van ons oppervlaktewater. De deadline van 2027 om te voldoen aan de Kaderrichtlijn Water is voor ons een harde norm. (...)

‘We investeren uitgebreid in windmolens op zee en in zonnepanelen (...) Groene energie is onze eerste keuze, maar dit kent ook grenzen. We sluiten daarom geen technologie uit. We blijven openstaan voor kernenergie. ‘D66 wil dat Nederland weer koploper wordt in onderzoek en innovatie. Daarom draaien we eerdere bezuinigingen terug én investeren we extra in de wetenschap. (...)

‘De promotiebeurs voor leraren in het voortgezet onderwijs komt weer terug. Zo versterkt D66 de verbinding tussen onderwijs en wetenschap en helpen we leraren zich verder te ontwikkelen.’

‘Nederland moet van het stikstofslot (...) We herstellen het Stikstoffonds, zodat ruime middelen beschikbaar zijn om de noodzakelijke transitie in de agrarische sector en natuurbeheer mogelijk te maken. (...) Er komt een schot tussen groene stikstof (ammoniak) en grijze stikstof (NO_x). (...)

‘Boeren, vissers en tuinders zijn ondernemers, rentmeesters en toptechnologen tegelijk. (...) Dit vraagt ook om verantwoordelijkheid voor dierenwelzijn, leefmilieu, natuur en ruimtebeslag. (...)

‘Natuurorganisaties, agrarisch ondernemers en agrarische collectieven moeten nauwer samenwerken om de versterking van biodiversiteit en verhoging van de kwaliteit van natuur te behalen. (...) We willen een herverdeling van de oppervlakte van natuurgebieden. Het verruilen van natuur om robuustere natuurgebieden mogelijk te maken moet standaardpraktijk worden.

‘We willen groene industriepolitiek. We maken bindende afspraken met de grootste vervuilers en kiezen voor een goede mix van duurzame energie en kernenergie, energiebesparing en CO₂-opslag. (...) De veredelingstechnieken crispr-cas en cisgenese worden toegestaan bij de veredeling van planten. Nederland moet voldoen aan de Lissabon-doelstelling om 3 procent van het bbp te investeren in onderzoek en innovatie (...) Daarvoor investeren we in wetenschappelijk en toegepast onderzoek.’

‘We bouwen aan een schone én weerbare economie. (...) We blijven voldoen aan onze Europese verplichtingen op klimaat- en energiegebied. (...) Kernenergie is een noodzakelijk onderdeel van een robuust en toekomstbestendig energiesysteem.

‘We gaan zorgen voor concrete, generieke stikstofreductie door te sturen op emissies waarbij alle sectoren evenredig bijdragen. Zo komt er weer ruimte voor vergunningverlening. De huidige wetgeving kent reductiedoelen voor de berekende hoeveelheid neerslag op natuurgebieden. We gaan deze KDW-doelen vervangen door sectorgebonden emissieplafonds die optellen tot 50 procent geborgde emissiereductie in 2035. Daarnaast is er een gebiedsgerichte aanpak nodig voor de gebieden waar de problematiek het zwaarst speelt, zoals bij De Peel en De Veluwe. (...) Er moeten weer vergunningen komen voor agrariërs om aan de slag te gaan met stikstofreducerende innovaties.

‘Het lerarentekort drukt op de kwaliteit en kwantiteit van ons onderwijs. We moeten er alles aan doen om meer leraren aan te trekken. (...) We stimuleren hogescholen en universiteiten om op te leiden voor de arbeidsmarktbehoefte en laten een deel van de bekostiging afhangen van het baanperspectief van afgestudeerde studenten.’