Door Aafke Kok - Foto's: Jason Snyder, Washington DC en Res Schmid - 28-03-2020 - Gedragsbiologie
Door te ruiken kunnen ratten bepalen of soortgenoten echt honger hebben. Foto: Jason Snyder, Washington DC
Ratten kunnen ruiken of een soortgenootje honger heeft, en gebruiken die informatie om te bepalen of ze zo’n soortgenootje eten aanbieden (Plos Biology, 24 maart). Zulke voedseluitwisseling doen ratten niet uit altruïsme; de bedoeling is dat de voedselhulp wederkerig is. Het is daarom handig alleen voedsel te geven aan soortgenoten die daadwerkelijk honger hebben – oplichters die doen alsof ze honger hebben geven minder vaak voedsel terug op een later moment. Ratten bedelen om voedsel met vocalisaties en gebaren, maar dat kunnen ze ook doen als ze eigenlijk verzadigd zijn. In de Plos Biology -studie keken Duitse en Zwitserse biologen daarom naar een mogelijk eerlijk signaal van voedselbehoefte: de geur van honger.
De rat rechts trekt een blad richting de kooie, waardoor zijn sociale partner in het andere kooideel (links) toegang krijgt tot voedsel in de vorm van een havervlok. Foto: Res Schmid
Daarvoor bouwden ze een opstelling waarbij rat A via een hendeltje voedsel kon geven aan rat B. Daarbij kon rat A rat B wel zien, maar niet aanraken of ruiken. De onderzoekers pompten de lucht van rat B namelijk weg, en stelden rat A in plaats daarvan bloot aan de lucht uit de kooi van een derde rat, die hongerig of juist verzadigd was. Rat A bleek vaker voedsel aan te bieden als hij de geur van een hongerige rat opsnoof. Bij die afweging zal rat A vermoedelijk een of meerdere van de zeven vluchtige stoffen gebruiken die de onderzoekers konden onderscheiden in de lucht rond hongerige ratten. Of het hierbij om feromonen gaat of moleculen die door metabole processen ontstaan is vooralsnog onduidelijk. (AK)