Octopus ondergaat twee fasen in slaap

Kleurpatronen van de octopus (Octopus insularis) verraden dat hij in actieve slaap verkeert. Foto: Sylvia L. S. Madeiros

Octopussen hebben een actieve en stille slaapfase, vergelijkbaar met de rem- en non-remslaap van vogels en zoogdieren. Veranderende kleurpatronen van de huid verraden in welke slaapfase hij zit.

Octopussen blijken tijdens hun slaap een actieve en stille slaaptoestand met elkaar af te wisselen. De verschillende slaapfasen lijken verdacht veel op rem- en non-remslaap van vogels en zoogdieren. Dit schrijven Braziliaanse onderzoekers 25 maart in iScience. Het is bekend dat octopussen van kleur veranderen tijdens hun slaap, maar verschillende slaapstadia waren nog niet eerder beschreven bij koppotigen. Tijdens de stille slaap beweegt de octopus nauwelijks en is hij bleek van kleur. Tijdens de actieve slaap is dit een ander verhaal. In deze fase verandert hij snel en dynamisch van huidskleur en -textuur.

Spiertrekkingen
Zijn ogen bewegen vlug heen en weer en zijn armen en zuignappen zijn onderhevig aan spiertrekkingen. De stille slaap duurt zo’n zes minuten en wordt periodiek opgevolgd door de actieve slaap, die een paar seconden tot een minuut duurt. De verschillende slaapfasen zijn volgens de onderzoekers onafhankelijk van elkaar geëvolueerd in gewervelden en ongewervelden met een centraal zenuwstelsel. Met andere woorden, het lijkt erop dat de evolutie van een centraal zenuwstelsel gepaard gaat met de ontwikkeling van deze afwisselende slaapfasen. Volgens de onderzoekers geeft de veranderende huidskleur- en textuur mogelijk zelfs inzicht in de dromen van octopussen.