Illustratie van de mogelijke effecten op celniveau van een mutatie in het TLR7gen in met sars-cov-2 besmette bloedcellen.

 

Een gemuteerd X-chromosoomgen TLR7 leidt tot een uitzonderlijk zwaar covid-19-ziekteverloop.

 

Een mutatie aan het TLR7-gen hangt samen met een ernstig ziekteverloop van covid-19. Dit schrijven onderzoekers van het Radboudumc 24 juli in Journal of the American Medical Association. De onderzoekers hopen dat de vondst consequenties heeft voor de behandeling van ernstig zieke coronapatiënten.

 

Beademing
In de eerste maanden van de pandemie leerden artsen en onderzoekers al snel dat vooral oudere mensen of mensen met chronische ziekten zo ernstig door de door sars-cov-2 veroorzaakte ziekte covid-19 werden aangedaan dat een ziekenhuisopname en beademing genoodzaakt was.

 

‘Het viel ons op dat er in zeldzame gevallen ook jonge, gezonde mensen op de Intensive Care aan de beademing terecht kwamen. Zo kwamen we een tweetal broers op het spoor met ernstige covid-19. We besloten genetisch onderzoek te doen naar een onderliggend aangeboren afweerstoornis; in de eerste plaats omdat er niets bekend is over genetische aanleg voor het krijgen van covid-19, en daarnaast omdat de kans op het identificeren hiervan bij eerstegraads familieleden groter is’, vertelt Cas van der Made, eerste auteur van de studie.

 

Mannen
Na whole exome sequencing werd een mutatie in het TLR7-gen ontdekt. Het gen speelt onder andere een rol in de activatie van het immuunsysteem. Door de mutatie, denken de onderzoekers, wordt er zo weinig van de signaalstof interferon geproduceerd dat het immuunsysteem niet in actie komt. Hierdoor kan het virus zich ongebreideld repliceren. Omdat het een X-chromosomaal gen betreft, worden vooral mannen, die geen ander X-chromosoom met een gezond TLR7-gen bezitten om voor de mutatie te compenseren, aangedaan.

 

Vrij spel
De Utrechtse hoogleraar interstitiële longziekten Jan Grutters van het St. Antonius ziekenhuis, zelf niet betrokken bij de studie, noemt het onderzoek ‘een prachtig voorbeeld van translationeel onderzoek: scherpzinnige observaties in de kliniek die via wetenschappelijk onderzoek in het laboratorium leiden tot veelbelovende bevindingen die van belang zijn om de zorg te kunnen verbeteren’, aldus Grutters. ‘De bevindingen zijn absoluut aanleiding voor verder onderzoek naar de rol van TLR7 bij covid-19. Als inderdaad blijkt dat er bij bepaalde mensen na besmetting geen of een te zwak TLR7-signaal het virus vrij spel geeft in het lichaam, dan kan bijvoorbeeld gedacht worden aan versterking van de opbouw van de specifieke afweerreactie door het geven van de stof interferon als therapie.’

 

Nachtelijke uren
Van der Made en collega’s schatten in dat er in Nederland ongeveer achthonderd mannen rondlopen met een vergelijkbare TLR7-mutatie. ‘Ondanks dat het uitvoeren van deze studie wel wat nachtelijke uren heeft gekost, is het dat absoluut waard geweest. Het gevoel een directe bijdrage te kunnen leveren aan de zorg voor patiënten met ernstige covid-19 levert veel energie en motivatie op.’

 

De Nijmegenaren zijn al bezig met het opzetten van een genetische screening voor de mutatie. Ander vervolgonderzoek richt zich op de invloed van andere TLR7-mutaties op het covid-19-verloop.