Door Aafke Kok - FOTO: ALEX MAISEY - 27-02-2021 - Zoölogie
Met een akoestische illusie van predatoren overtuigen liervogelmannetjes vrouwtjes bij hen te blijven.
Met een akoestische illusie van een predator houden liervogels paringspartners voor de gek.
Liervogelmannetjes (Menura novaehollandiae), die onder meer bekend staan om hun indrukwekkende imitaties van kettingzaaggeluid, blijken nog een bijzondere akoestische illusie in hun repertoire te hebben. Ze leiden vrouwtjes om de tuin door het geluid van een zogeheten mobbing flock na te doen (Current Biology, 25 februari). De alarmroepen en vleugelslagen die horen bij zo’n zwerm vogeltjes die gezamenlijk een predator aanvallen, suggereren de aanwezigheid van gevaar. Daarmee overtuigen liervogelmannetjes vrouwtjes bij hen te blijven, zodat ze succesvol kunnen paren. Australische en Amerikaanse biologen kwamen dit bijzondere gedrag per toeval op het spoor bij het bestuderen van liervogelzang. Dat de liervogels succesvol een mobbing flock imiteren, bleek uit een akoestische analyse, waaruit onderzoekers onder meer de alarmroepen van groenstuitvliegenvangers en bruine doornsnavels konden destilleren. In een veldexperiment reageerden zangvogeltjes bovendien vergelijkbaar op het afgespeelde geluid van een echte mobbing flock als op de liervogelimitatie.
Paren
Een cameraval toonde vervolgens wanneer liervogels hun mobbing flock-illusie uit de kast trekken: als een vrouwtje na een serie verleidende dansjes en gezang dreigt weg te gaan zonder te paren, en tijdens het paren zelf. Vermoedelijk zorgt het idee van een verborgen predator ervoor dat de vrouwtjes langer blijven, met mogelijk een succesvolle paring met volledige spermaoverdracht tot gevolg.