Door Aafke Kok, Gert van Maanen en Steijn van Schie - 02-07-2022 - Biologie
De lust naar reizen, wandelen, verzamelen en vogels kijken stijgt bij veel biologen ‘s zomers naar een hoogtepunt. Naar Verweggistan reizen is nu niet zo verstandig, maar gelukkig zijn er boeken, films en tv-series om de eerste nood te stelpen. Bionieuws selecteerde er zes.
Gids voor strandjutters en vloedlijnliefhebbers
Het heeft de simpele bijtitels ‘een schelpenboek’ en ‘voor strandjutters, verzamelaars en natuurvorsers’, want Noordkrompen, zee-engelen en koffieboontjes is de ideale gids om op de Nederlandse Waddeneilanden op zoek te gaan naar schelpen, fossielen en andere interessante aanspoelsel langs de vloedlijn van de oneindige stranden. Voor schelpen van de Noordkromp (Arctica islandica) moet men welhaast naar Schiermonnikoog, het favoriete eiland van Trouw- en Bionieuws-columnist en natuurjournalist Koos Dijksterhuis. ‘Ze zijn groot en stevig en liggen lekker in de hand. Ze zijn zeldzaam genoeg om een uitdaging te vormen en algemeen genoeg om regelmatig succes te boeken’, aldus Dijksterhuis. In zijn met foto’s geïllustreerde boek behandelt hij alle stevige weekdieren, van buikpotigen tot stoottandjes, maar ook inktvissen en strandfossielen, met uitstapjes naar op het land levende (naakt)slakken en zoetwatermossels. Het is zeker een aanrader voor iedereen die geen idee heeft wat een zee-engel of een koffieboon nou eigenlijk is. (GvM)
Noordkrompen, zee-engelen en koffieboontjes
Koos Dijksterhuis
Paperback, 416 pagina’s, 28 euro
Meeslepende queeste naar raadselachtig wezen
‘Tegen het heiige grijs van de winterlucht zag de vogel er bijna te groot en te grappig uit om echt te kunnen zijn, alsof iemand vlug een handvol veren op een jonge beer had geplakt en het verwarde beest daarna in een boom had neergezet.’ Toch raakt bioloog en auteur Jonathan Slaght daarna in de ban van een van ‘s werelds zeldzaamste en grootste uil: de Blakistons visuil (Bubo blakistoni). Wat volgt is een spannend en veelzijdig avonturenverhaal vol veldwerk onder barre omstandigheden in de afgelegen bossen van Oost-Rusland. Vergelijkbare ambities deze zomer? Goed nieuws: de uil komt ook voor in China en Japan. (SvS)
Uilen van het eeuwige ijs – een zoektocht naar de grootste uil ter wereld
Jonathan C. Slaght
Paperback, 320 pagina’s, 25 euro
Survivalverhalen over onze statige steltloper
In de film Grutto! is door opnames in uitgestrekte veenmoerassen van Estland te zien hoe de oer-Hollandse Vogel des Vaderlands ooit hier leefde. Terwijl beelden uit Senegal tonen hoe grutto’s daar rijstkorrels wegpikken die lokale vrouwen net geplant hebben. De film van natuurfilmer Ruben Smit en zijn team – van De Nieuwe Wildernis (2013) en WAD (2018) – gaat 7 juli in Ede in première en behandelt net als het gelijknamige boek de overlevingstochten die deze statige steltloper over de wereld maakt. Hier een geliefde vogel en ‘polder-panda’ vanwege verdwijnende bloemrijke weiden en elders een onwelkome gast. Terecht een vogel met een uitroepteken. (GvM)
Grutto! - De reis van onze nationale vogel
Ruben Smit (film en boek) en Rob Buiter (boek)
Film, vanaf 7 juli, 90 minuten
Boek, paperback, 144 pagina’s, 22,50 euro
Levendige en groene wereldreis
De boom die een klassieke moordzaak oplost, de fijnspar waarvan Stradivarius zijn veertien beste violen maakte en planten die als eerste levende wezens door de ruimte reisden. In acht hoofdstukken neemt bioloog Stefano Mancuso de lezer mee op reis van Italië naar Manhattan en van het zuidelijkste puntje van Japan naar Parijs, op zoek naar bijzondere bomen en planten. Het resultaat is een overtuigend pleidooi voor alles wat groen is, doorspekt met levendige en soms vrij humoristische anekdotes. Bovendien is het ook een prima alternatief voor wie deze zomer een groene wereldreis wil maken, maar daar niet meer dan drie tientjes aan uit wil geven. (SvS)
Bomen van de wereld
Stefano Mancuso
Paperback, 224 pagina’s, 25 euro (e-book 13 euro)
Eiland van smaragd en landschapsparadijs
Op de zeekliffen van Slieve League (foto) in het Noorden van Ierland sta je op de rand van Europa en smelten hemel en oceaan samen. Voor biologen is Ierland een wandelparadijs met bijzonder landschappen en natuur: van de bijzonder karstformaties en –flora van The Burren tot het hoogveen van Wicklow Mountain en van bultruggen en reuzenhaaien tot sneeuwhoenen en papegaaiduikers. Deze nieuwe Crossbill-gids is een overdadige bron met informatie over landschap, flora en fauna, en biedt 23 routes om het ook allemaal zelf te ontdekken. Een betrouwbare reiswijzer naar het Europese groene eiland van smaragd. (GvM)
Crossbill Guide Ireland
Carsten Krieger
Paperback, 288 pagina’s, 28,95 euro
Beschermwaardige natuurparken
Wie deze zomer vanaf de luie bank wil genieten van exotisch natuurschoon, kan zich met de Netflix-serie Our great national parks vergapen aan uitgestrekte landschappen en bijzondere dieren. En dat alles voorzien van commentaar in de prettige, rustgevende stem van Barack Obama. Vanaf de tweede aflevering ligt de focus steeds op een specifiek nationaal park: Chileens Patagonië, Tsavo National Park in Kenia, de Amerikaanse Baai van Monterey en Gunung Leuser in Indonesië. Stuk voor stuk gebieden die veilige havens vormen voor flora en fauna, en die bescherming en uitbreiding verdienen, zo luidt de boodschap van deze serie. Enigszins irritant daarbij is dat Obama het nodig lijkt te vinden om steeds expliciet te noemen van welk direct nut de parken zijn voor de mens en ze daarmee haast reduceert tot fijne vindplaatsen voor exotische medicijnen. Gelukkig weten de prachtige beelden zelf het brede belang van natuur al wel duidelijk te maken. (AK)
Our great national parks
Presentatie: Barack Obama
Netflix-serie, 5 afleveringen van 50-54 minuten