Door Aafke Kok - Foto: Wikimedia Commons/Adona9 - 15-10-2022 - Ecologie
De vermeende bijdrage van vissen aan de gezondheid van koraal blijkt op ecosysteemniveau onmeetbaar.
De superheldenstatus van koraalrifreddende papegaaivissen is mogelijk onverdiend. Op kleine schaal lijken alg-etende vissen misschien iets te bewerkstelligen door concurrerend en koraal verstikkend zeewier in toom te houden, maar op ecosysteemniveau blijkt er van dat effect niks over te blijven. Die pijnlijke conclusie trekken Amerikaanse mariene ecologen 3 oktober in Nature Ecology & Evolution.
Noppes
De Amerikanen baseren zich op langlopende monitoringsdata van koraalriffen rond het Frans-Polynesische eiland Mo’orea, waar ze wiskundige modellen en statistische berekeningen op los laten. Ze zoeken naar correlaties tussen eigenschappen van vissen – de gemeenschap rond Mo’orea als geheel, of specifieke groepen zoals alg-etende vissen – en de mate van zeebodembedekking door algen of koraal een of twee jaar later. Maar of het nou om biomassa of diversiteit van vissen gaat: de correlatie met koralen of algen is niks, noppes, nada. De modellen werken zelfs beter als de onderzoekers factoren over vissen helemaal buiten beschouwing laten.
Rampen
Tussen 2006 en 2017, de periode die de Amerikanen bestuderen, vonden bij Mo’orea twee rampen plaats. Tussen 2006 en 2009 teisterden doornenkronen de riffen; deze beruchte zeesterren knagen het koraal weg en vormen soms ineens een plaag. In de winter van 2010 trok vervolgens cycloon Oli langs Mo’orea. Hebben vissen dan misschien wel invloed op het herstel van de riffen na zulke rampen?
Nee, ook daaraan kunnen de onderzoekers geen bijdrage ontwarren in hun berekeningen. Toch pleiten verschillende natuurbeheerders en wetenschappers voor bescherming van vissen in een poging koralen te redden. Is zo’n maatregel totaal zinloos? Dat vinden de Amerikanen nu ook weer niet. Er zijn op ecosysteemschaal vermoedelijk simpelweg teveel andere factoren die de gezondheid van koralen beïnvloeden om de bijdrage van vissen te kunnen meten. Eigenlijk zijn papegaaivissen dus gewoon niet de enige superhelden in dit verhaal.