Beverdam gaat klimaatimpact tegen

Onder invloed van groeiende beverpopulaties zal de waterkwaliteit in het westen van de Verenigde Staten waarschijnlijk verbeteren.

Klimaatverandering zorgt in het westen van de Verenigde Staten weliswaar voor toenemende droogte, maar zorgt ook voor oprukkende bevers. Die houden met hun dammen de waterkwaliteit op peil.

Amerikaanse bevers houden met hun dammen nadelige gevolgen van klimaatverandering in rivieren tegen. Terwijl smeltwater steeds slechter in staat is een teveel aan nitraat weg te spoelen, lukt het beverdammen namelijk wel om nitraat uit rivieren te verwijderen. Dat concluderen Amerikaanse wetenschappers 8 november in Nature Communications na metingen in de East River, een zijtak van de Coloradorivier.

Smeltwater
Het westen van de Verenigde Staten wordt door klimaatopwarming steeds heter en droger. Dat leidt onder meer tot een gebrek aan ’s zomers smeltwater uit de bergen, waardoor stoffen als nitraat minder goed wegspoelen uit rivieren. Tegelijkertijd biedt het veranderende klimaat ook kansen voor de bever, die zijn leefgebied kan uitbreiden.

Die oprukkende bevers bouwen dammen, en dat gebeurde toevalligerwijze ook in een stuk van de East River waar wetenschappers al metingen deden aan de waterkwaliteit. Zo ontstond ineens een veldexperiment, waarbij de onderzoekers waterkwaliteit in 2018 en 2019 vergeleken voor, tijdens en na het bestaan van een beverdam – de dam hield het drie maanden vol.

Riviersysteem
Door het hoogteverschil in waterniveau dat beverdammen creëren, wordt meer rivierwater de omringende bodem in geduwd. In de bodem breken microben vervolgens nitraat af. Op die manier verdwijnt er 44,2 procent meer stikstof uit de rivier dan zonder dam, als vooral smeltwater voor verwijdering moet zorgen, concluderen de Amerikanen op basis van metingen en modelberekeningen. Zowel in de damloze periode van het extreem droge jaar 2018 als in het relatief natte 2019 slaagde smeltwater een stuk slechter in stikstof uit het riviersysteem filteren dan de beverdam in 2018 deed.

Waterkwaliteit
Teveel nitraat veroorzaakt bloei van algen, waardoor een gebrek aan zuurstof ontstaat waar verschillende organismen last van hebben. De waterkwaliteit in rivieren zal onder invloed van groeiende beverpopulaties waarschijnlijk verbeteren in het westen van de Verenigde Staten, denken de onderzoekers. De nu onderzochte beverdam was in elk geval niet alleen: in het omringende stroomgebied van 86 vierkante kilometer vonden onderzoekers met Google Earth al achttien beverdammen. Zonder bevers zou de waterkwaliteit in de toekomst juist achteruitgaan, door toenemende droogte. Volgens de Amerikanen laat hun onderzoek zien dat ecosysteemfeedback een belangrijke invloed kan hebben op de impact van klimaatverandering, en zouden wetenschappers hier voortaan meer rekening mee moeten houden.