Door Frederique Kloosterman - FOTO: VANESSA DUTHÉ - 16-06-2023 - Ecologie
Onthoorning van een jonge vrouwelijke zwarte neushoorn in Zuid-Afrika.
Zwarte neushoorns onthoornen moet stroperij tegen gaan, maar beïnvloedt ook ecologie en gedrag van de neushoorns.
Ernstig bedreigde zwarte neushoorns (Diceros bicornis) worden in sommige Zuid-Afrikaanse reservaten ontzien van hun waardevolle hoorn als preventieve maatregel tegen stroperij. Het onthoornen beïnvloedt echter ook het gedrag en de ecologie van zwarte neushoorns negatief, waarschuwen Zwitserse en Zuid-Afrikaanse biologen 12 juni in PNAS.
Voor deze studie bekijken de onderzoekers 15 jaar aan monitoringsdata van 368 zwarte neushoorns in 10 verschillende reservaten in het noordoosten van Zuid-Afrika. In die periode blijven niet alle factoren constant. Zo neemt het percentage preventief onthoorde neushoorns toe in de monitoringgroep en daalt het aantal door stropers gedode neushoorns; er is (nog) geen causaal verband.
Sterfgevallen
Het blijkt dat onthoornen geen effect heeft op het aantal natuurlijke sterfgevallen onder zwarte neushoorns. Daarentegen verkleint na onthoorning het leefgebied gemiddeld met 45 procent – 11,7 vierkante kilometer – en gaan voornamelijk de mannetjes gemiddeld 37 procent minder sociale interacties aan ten opzichte van niet-onthoornde neushoorns. D. bicornis bepaalt zijn leefgebied door intra- en interseksuele interacties, waarbij hoorns een rol spelen.
Volgens de onderzoekers is het belangrijk om bij de overweging van het onthoornen van zwarte neushoorns rekening te houden met de gedragsecologische en nog voor de populatie onbekende langetermijneffecten.