Door Steijn van Schie - FOTO: PATS - 15-12-2023 - Biologie
Na zijn nachtelijke jachtvluchten door een kas, keert de drone van PATS terug naar zijn laadplatform.
Rondfladderende motten in kassen zijn hun leven niet zeker door de vernietigende drones van PATS Indoor Drone Solutions, een Delftse spin-off die met geautomatiseerde systemen gewassen beschermt tegen plaaginsecten.
‘Het idee voor ons bedrijf begon op een broeierige zomernacht in 2016, toen een irritante mug met zijn gezoem mijn broer uit zijn slaap hield. Na een klopjacht leek ‘t hem een gaaf idee om de insecten op te sporen en af te maken met een kleine drone. Dat mondde in eerste instantie uit in een opstelling met highspeedcamera’s rond een propeller die muggen in mootjes hakt. Al snel kwam de realisatie dat een vliegenmepper van de Action voordeliger is en een slaapkamer misschien niet de ideale plek is voor lawaaierige drones. Maar toen we de link legden met de glastuinbouw en de kassen van telers bezochten, ging het balletje snel rollen.’
Dat vertelt Bram Tijmons, CEO en medeoprichter van PATS. Het bedrijf op de dertiende verdieping van de faculteit lucht- en ruimtevaarttechniek van de Technische Universiteit Delft monitort sinds 2016 met slimme camerasystemen insectenpopulaties in kassen van telers. Belangrijkste slachtoffers: motten. Bij detectie geeft een camera opdracht aan een drone om eropaf te gaan, waarna de kleine mechanische vleermuis opstijgt, op een individuele mot afvliegt en op het allerlaatste moment helt waardoor zijn propellers botsen met het nietsvermoedende insect: pats! Het geluid bij impact was inspiratie voor de bedrijfsnaam.
Laadstation
‘We produceren en ontwikkelen bij PATS’, vertelt Tijmons tijdens een rondgang door de bedrijfsruimtes. ‘We hebben naast onze kantoren twee productieruimtes waar 3D-printers de onderdelen voor de quadcopters, camerabehuizingen en andere onderdelen maken. En in de testruimte – onze dark room – testen mensen van R&D nieuwe drones en aanpassingen aan ons systeem.’ Als voorbeeld noemt Tijmons het huidige laadstation waar de drone telkens na zijn nachtelijke vluchten naar terugkeert. Door de vochtige kassen kunnen de pootjes – die nodig zijn voor het opladen – van de quadcopter soms gaan oxideren. ‘We testen daarom nu een oplaadsysteem waarop de drone niet landt, maar waaraan hij zich met zijn bovenzijde vast koppelt – hij hangt dan als het ware als een vleermuis in de lucht.’
PATS richt zich op telers met gewassen die variëren van tomaten en komkommers tot sierteelt. Onder de grofweg 150 klanten zitten veel lokale maar ook internationale kwekerijen. PATS pakt bij hen verschillende mottensoorten aan, waaronder de Turkse mot ( Chrysodeixis chalcites ) die veel schade aanricht bij groente- en siergewassen. Tenminste, de rupsen dan.
‘Idealiter grijpen we vroeg in het seizoen in, als er nog maar tien of twintig motten rondvliegen’
GEDRAG
‘De ene mot is de andere niet. Bestrijding gaat daarom hand in hand met monitoring’, vertelt bioloog Nina Tervelde. ‘Idealiter grijpen we vroeg in het seizoen in, als er nog maar tien of twintig motten rondvliegen, zodat ze nauwelijks de kans krijgen om eitjes te leggen. Hoe beter we het gedrag van de mot kunnen voorspellen, hoe beter we het moment van ingrijpen kunnen timen. Door de motten op deze manier te volgen, weten we inmiddels al meer dan ik in de wetenschappelijke literatuur kan vinden.’
Om de pakkans van drones te verhogen, laat Tervelde zich ook inspireren door de natuur. ‘Vleermuizen vergroten tijdens de jacht op het laatste moment hun lichaamsoppervlak om motten beter te kunnen vangen. Dat probeer ik te vertalen naar een drone, bijvoorbeeld door de quadcopter zodanig aan te passen dat hij zijn oppervlak met een factor vier kan vergroten.’
PATS heeft momenteel projecten lopen in meer dan twintig landen, maar Nederland blijft voorlopig de belangrijkste afzetmarkt, zegt Tijmons. ‘Uiteindelijk zijn we gewoon heel goed in telkens nieuwe dingen bedenken en ontwikkelen. We hebben bijvoorbeeld ook nog een systeem, Trap-Eye, dat insecten als witte vlieg en mineervlieg in kassen volledig geautomatiseerd monitort. Het grotere doel is altijd om het pesticidengebruik bij teelt zo veel mogelijk terug te dringen.’
BEDRIJF: PATS Indoor Drone Solutions
PRODUCT: geautomatiseerde bestrijding van plaaginsecten
STRUCTUUR: besloten vennootschap
LOCATIE: Delft, vanaf 2024 Delftechpark
AANTAL MEDEWERKERS: 20
OPRICHTINGSJAAR: 2016
OMZET: niet bekend gemaakt
WEBSITE: www.pats-drones.com