Door Steijn van Schie - FOTO: VOYAGEURS WOLF PROJECT - 14-11-2020 - Ecologie

Wolven in noordelijk Minnesota eten gemiddeld 4,5 bever per jaar. Hierdoor kunnen de ecosysteemingenieurs niet hun dam afmaken of onderhouden.
Wolven in Noord-Amerika eten dambouwende bevers en beïnvloeden daarmee indirect draslandformatie in boreale ecosystemen.
Grijze wolven doden in de Amerikaanse staat Minnesota per jaar gemiddeld 4,5 bever, waardoor ze indirect een flinke impact uitoefenen op lokale ecosystemen in het daar aanwezige boreale woud. Met het lokaal wegvallen van de dambouwende ecosysteemingenieurs veranderen zowel de herkolonisatiepatronen van de Canadese bevers als draslandformatie. Volgens de Amerikaanse onderzoekers die hierover 13 november rapporteren in Science Advances heeft dat zijn weerslag op alle ecologische processen waar bevers invloed op uitoefenen: wateropslag, nutriëntencycli, koolstofvastlegging en successie.
Angst
Het is bekend dat toppredatoren zowel direct als indirect gedrag, ruimtelijke verdeling en abundantie van prooipopulaties kunnen beïnvloeden, en daarmee een trofische cascade in gang kunnen zetten. Zo is er bijvoorbeeld in Yellowstone National Park uitvoering onderzoek gedaan naar het landscape of fear , het fenomeen dat prooidieren van wolven (Canis lupus) plekken opzoeken waar ze minder kans lopen aangevallen te worden. Ander onderzoek suggereert juist dat directe predatie van wolven een grotere rol speelt in ecosysteemeffecten.
Toch is er volgens de onderzoekers tot nu toe relatief weinig onderzoek hiernaar gedaan in boreale systemen, die zo’n 17 procent van het aardoppervlak beslaan. Daarom volgen ze tussen 2015 en 2019 32 wolven met gps in en nabij Voyageurs National Park, VS. Ook vergelijken ze door Canadese bevers (Castor canadensis) ontworpen waterplassen waarin de bevers door wolven zijn gedood, met recentelijk ontworpen en door bevers gekoloniseerde plassen.
Solitair
Hiermee laten ze zien dat vooral zich verspreidende bevers ten prooi vallen aan wolven, waardoor ze niet de dammen en plassen kunnen onderhouden waaraan ze waren begonnen. Zo’n plas blijft de rest van het jaar bijna altijd onbezet; verspreidende bevers zijn solitair en andere individuen nemen niet de vrijgekomen plek in. Wolven verstoren in het onderzoeksgebied zodoende jaarlijks de dammen van 88 plassen, en beïnvloeden daarmee de opslag van 194 duizend kubieke meter water.
Kolonie
Wolven hadden overigens geen effect op de populatiedichtheden van bevers en lijken geen landschap van angst te creëren. Ook doden ze geen belangrijke leden uit een kolonie, waardoor kolonies uiteen kunnen vallen en de functies van dammen op het spel komen te staan. ‘Ons werk laat zien dat toppredatoren zelfs ecosystemen beïnvloeden wanneer ze geen invloed uitoefenen op het gedrag of de abundantie van hun prooi’, schrijven de onderzoekers. ‘Ook lijkt het erop dat de ecologische effecten die de wolven indirect veroorzaken, enkele jaren standhouden.’