Algenruil helpt koraal

Koralen houden het langer vol in een opwarmende zee wanneer ze de algen waarmee ze samenleven inruilen voor soorten die beter tegen hoge temperatuur kunnen. Foto: National Marine Sanctuaries

Modelberekeningen over het voortbestaan van koraalriffen vallen heel anders uit als wetenschappers aanpassingstactieken meenemen.

Koralen staan niet volkomen hulpeloos tegenover klimaatopwarming. Door de algen waarmee ze samenleven in te ruilen voor exemplaren die beter tegen hoge temperatuur kunnen, houden koralen het langer vol in een opwarmende zee. Zo’n ruilactie werkt effectiever dan enkel wachten tot de symbiotische algen door evolutie hittebestendiger worden. Het best bewapend zijn koralen door ruilen én evolutie in te zetten, al kunnen beide niet voorkomen dat riffen nagenoeg verdwijnen bij klimaatscenario’s met veel opwarming. Dat blijkt uit modelberekeningen van Amerikaanse en Canadese wetenschappers in Nature Climate Change van 17 mei.

Oceaanverzuring

Aanpassen aan warmte en oceaanverzuring is voor koralen het makkelijkst via de algen waarmee ze in symbiose leven. De algen leven in grote populaties, hebben een hoge genetische diversiteit en generaties volgen elkaar gauw op, dus evolutionaire veranderingen kunnen relatief snel plaatsvinden. Nog sneller is het vervangen van (een deel van) de algenpopulatie; dat kan volgens eerder onderzoek de drempel waarbij koraal verbleekt met 1,5 graden verhogen. Hittetolerantere algen vertragen wel de groeisnelheid van het koraal.

Koraalrif in het Bonaire National Marine Par. Foto: California Statue University, Monterey Bay.

Het Amerikaans-Canadese team bekeek de effecten van de twee aanpassingstactieken bij vier verschillende klimaatscenario’s die het Intergovernmental Panel on Climate Change beschrijft in hun rapport uit 2014. Het gunstigste scenario komt grofweg overeen met het Parijs-akkoord van maximaal 2 graden opwarming. In hun model namen de wetenschappers twee soorten koralen mee; een vertakkend koraal – snelgroeiend en hittegevoelig – en een massief, langzaamgroeiend en hittebestendig koraal.

Klimaatscenario

Zonder aanpassend vermogen blijft er volgens de berekeningen in 2100 alleen onder het gunstigste klimaatscenario nog een beetje koraalrif over. Als de koralen hun algen kunnen ruilen en de algen kunnen evolueren gaat het in gunstige en middelmatige klimaatscenario’s een stuk beter met het koraal. Dan blijft er ook het meeste vertakkend koraal over, in plaats van bijna alleen massief koraal. Bij de slechtste scenario’s verdwijnen echter nog steeds nagenoeg alle riffen. Alleen algen ruilen werkt over het algemeen effectiever dan alleen algenevolutie. Ruilen heeft vooral impact tot 2040; evolutie werkt juist op de langere termijn.

De Amerikanen en Canadezen zien ook verschillen per regio; de kwetsbaarheid van gebieden verandert als ze adaptatie meenemen in hun modellen. Zo maakt de ruiltactiek de Cariben veel robuuster bij een middelmatig klimaatscenario, terwijl evolutie dan vooral effect heeft in gebieden waar de warmte meevalt en de temperatuur niet te variabel is over het jaar. Volgens het onderzoeksteam is het daarom belangrijk om adaptiemogelijkheden mee te nemen in beslissingen over interventies om koralen te helpen.